O zagrożeniach dziecka w „Dwójce”

Narastającym we współczesnym świecie dysproporcjom, konfliktom i problemom towarzyszy rozwój patologii społecznych znanych od zarania dziejów ludzkości: alkoholizmu, przestępczości, narkomanii, prostytucji, handlu ludźmi. Postępowi cywilizacyjnemu towarzyszą też nowe patologie – mobbing, pornografia, shopping, uzależnienia cyberprzestrzeni, clublandia i wiele innych. Jesteśmy współcześnie również świadkami narastania różnego rodzaju zaburzeń. Wymienia się w wśród nich m.in. zaburzenia ogólne (polityczne, ekonomiczne, ekologiczne), wychowawcze (w rodzinie, wychowania w szkole, permisywistyczne), etyczne (demoralizacja, patologie i dewiacje), psychiczne. Wiele z nich jest niedostrzegalnych lub trudno dostrzegalnych na poziomie pojedynczego człowieka. Kształtują one swoistą sieć dróg, którymi coraz więcej ludzi podąża w sposób mniej lub bardziej nieświadomy. Dotyczy to szczególnie dzieci i młodzieży.

Ponad 600.000 Polaków eksperymentuje z narkotykami, kilka milionów nadużywa alkoholu, ponad 9 milionów pali nałogowo papierosy, kilkadziesiąt tysięcy czynnie funkcjonuje agresywnych subkulturach, kilkanaście a może i kilkadziesiąt tysięcy ucieka w sekty i destrukcyjne kulty, a około 100 tysięcy popełnia każdego roku czyny przestępcze, kilka tysięcy wybiera tragiczną formę ucieczki – samobójstwo. Trudno jest opisać liczbami skalę codziennej dziecięcej i młodzieżowej agresji. Nie znamy też ciemnej liczby dzieci poniewieranych w patologicznych rodzinach, gwałconych, molestowanych, bitych i przymuszanych do usług seksualnych lub udziału w zachowaniach dewiacyjnych. Ale pojawiają się także inne zagrożenia…

Z licznych badań i sondaży naukowych dotyczących zachowań ryzykownych i uzależnień wśród dzieci i młodzieży wyłania się obraz narastania dynamicznego rozwoju zjawiska, które we współczesnej psychologii, pedagogice, socjologii, a także medycynie, określany jest jako new addiction (nowe uzależnienia). Problematyka ta budzi żywe zainteresowanie badaczy zjawisk społecznych, terapeutów, nauczycieli i pedagogów, instytucji bezpieczeństwa publicznego, mediów, placówek resocjalizacyjnych oraz instytucji wymiaru sprawiedliwości. Zwrócić należy uwagę na ujawnienie się w ostatniej dekadzie zupełnie nie znanych (bądź ograniczonych, co do skali) w przeszłości nowych uzależnień i kompulsywnych zachowań dzieci i młodzieży: bigoreksja-sterydomania (obsesja na punkcie umięśnionego ciała); eksperymentowanie z dopalaczami oraz masowe używanie substancji wzmacniających i pobudzających; infoholizm, interholizm i ich pochodne (zwłaszcza uzależnienie od internetu, zjawisko digital native, destrukcyjne następstwa niekontrolowanego funkcjonowania w sieci agresywnych gier, cyberbullying, sexting); tanoreksja (uzależnienie, polegające na ciągłej chęci bycia opalonym); wizualizacje (stan wzmożonego wytwarzania wyobrażeń); uzależnienia od idei i człowieka (sekty, destrukcyjne kulty); agresywne subkultury młodzieżowe; „galerianki”, „świnki” i ryzykowne zachowania seksualne. Podane powyżej przykłady nie zamykają listy nowych zagrożeń. A młodzi ludzie czują się coraz bardziej „wolni”… także od wszelkich obowiązków. Kluczowe dla rozwoju osobowego wartości – miłość, prawda, piękno, dobro – zastępowane są „nieskrępowana miłością”, blichtrem kultowych ciuchów, prawdą służącą własnym interesom i celom, pięknem uosobionym formą zewnętrzną oraz dobrem rozumianym we własnej indywidualnej perspektywie. Cnoty kardynalne zastępowane są maską kultury masowej, a człowiek – z natury swej podmiotowy – staje się coraz częściej przedmiotem.

Podejmując się organizacji I Interdyscyplinarnego Forum Nauczycieli, Wychowawców i Rodziców pod hasłem Współczesne zagrożenia bezpieczeństwa dziecka – ucznia pragniemy poszukiwać odpowiedzi na pytania dotyczące pól starych i nowych zagrożeń wychowawczych, przed jakimi staje młody człowiek oraz instytucje wychowania.

Zakres programowy forum, w założeniu organizatorów, będzie obejmował następujące obszary problemowe: uzależnienia chemiczne, uzależnienia niechemiczne, zaburzenia relacji i kontaktów społecznych, polskie favele – wykluczeni i zmarginalizowani, zachowania kompulsywne i destrukcyjne dzieci i młodzieży i zmierzał do wymiany doświadczeń pedagogicznych, psychologicznych, terapeutycznych, edukacyjnych, a także prezentacji wyników badań, autorskich programów diagnostycznych i profilaktycznych. Powyższe zakresy oczywiście nie zamykają przestrzeni planowanej dyskusji.

I Interdyscyplinarne Forum Nauczycieli, Wychowawców i Rodziców Współczesne zagrożenia bezpieczeństwa dziecka – ucznia, pod honorowym patronatem Burmistrza Miasta Sokołowa Podlaskiego oraz Drohiczyńskiego Towarzystwa Naukowego odbędzie się 19 marca 2011 roku o godzinie 10:00 w Publicznej Szkole Podstawowej nr 2 w Sokołowie Podlaskim. Szczegółowe informacje oraz karta zgłoszenia uczestnictwa w forum znajdują się na stronie internetowej Publicznej Szkoły Podstawowej nr 2 – www.skp2.sokp.pl.

„Bezpieczeństwo młodego człowieka jako wolność od wszelkich zagrożeń jest najcenniejszą wartością, której poszukujemy i o którą zabiegamy…” – wszystkich, dla których dobro i bezpieczeństwo dziecka jest najwyższym priorytetem: rodziców, nauczycieli, wychowawców, pracowników naukowych, pracowników instytucji oświatowych, placówek resocjalizacyjnych i wychowawczych, pracowników i działaczy samorządowych oraz organizacji non-profit, przedstawicieli duszpasterstwa, funkcjonariuszy i pracowników instytucji sprawiedliwości i porządku publicznego, działaczy społecznych, studentów oraz pozostałych zainteresowanych problematyką współczesnych zagrożeń dzieci i młodzieży i ich wychowaniem – serdecznie zapraszamy.

Adam Czesławiak